Helaas geldt de diversiteit ook voor de verdeling tussen arm en rijk, die in Brazilië schrijnend groot is. Daarnaast heeft Brazilië een van de meest verschillende klimaten ter wereld met als gevolg een enorme verscheidenheid aan natuur, cultuur en landschappen. Van caipoera in Salvador naar het ongerepte regenwoud in de amazone tot strand en caipirinha in Rio de Janeiro: Brazilië heeft voor ieder wat wils. En vandaar dat BLVD ervoor koos om alles te proberen!
Geschiedgetrouw als we zijn zetten wij, net als de Portugezen in 1500, als eerste voet aan wal in Bahia, een staat aan de noordoost kust van Brazilië. Onze bestemming was Salvador, de hoofdstad van Bahia. De geschiedenis van Salvador is er niet een om trots op te zijn: dit was in het verleden de plek waar grote aantallen slaven vanuit Afrika ingevoerd werden om te werk gesteld te worden op de omliggende plantages. Salvador is sterk beïnvloed door de slavenhandel en staat inmiddels dan ook voornamelijk bekend om de capoeira: een van oorsprong Afrikaanse vechtsport die tegenwoordig vooral uitgevoerd word als dans. De meeste reizigers verblijven in Porto da Barra, het bekendste strand van Salvador en een heerlijke plek om te genieten van zon, zee en strand. Het oude stadscentrum wordt de Pelourinho genoemd wat letterlijk vertaald “schandpaal” betekent, dit was dan ook de plek waar de slaven niet alleen verhandeld maar ook gestraft werden. De Pelourinho staat onder zowel toeristen als Brazilianen bekend als gevaarlijk. Met een kleine portie alertheid en, toegegeven, geluk is het echter een prima plek om te bezoeken en zeer de moeite waard. De koloniale gebouwen zijn prachtig (het centrum staat sinds 1985 op de UNESCO werelderfgoed lijst), op elke hoek zijn capoeira dansers te bewonderen en de vrolijkheid en passie van de plaatselijke bevolking werken aanstekelijk.
Na een weekje cultuur snuiven en voorbruinen in Salvador was het tijd om af te reizen naar Fernando de Noronha, een archipel op 360 kilometer voor de kust van Natal. Vraag een gemiddelde Braziliaan waar hij het liefst naartoe zou willen gaan voor zijn vakantie en hij geeft dit eiland als antwoord. Althans, dat was ons verteld. Bij aankomst snapten we die gemiddelde Braziliaan wel: prachtige stranden, stralend weer en nauwelijks toeristen. Dat laatste begrepen we ook: de prijzen voor zowel de vluchten erheen als op het eiland zelf liggen erg hoog en daarnaast moet er een toeristenbelasting betaald worden van zo’n $20,- per dag. Door deze hoge kosten én het feit dat er wettelijk maar ongeveer 400 toeristen tegelijk op het eiland aanwezig mogen zijn, wordt het ecosysteem op de archipel beschermd tegen de effecten van toerisme. Een bijkomend voordeel is dat je op het eiland en haar stranden het rijk vaak voor je alleen hebt. Fernando de Noronha laat zich het best omschrijven als een paradijs met uitgestrekte stranden, turquoise kustlijnen, zeeschildpadden, dolfijnen, leguanen en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Het heldere zeewater heeft een zichtbaarheid van zo’n 40 meter diep, en met haar diverse onderwaterleven is duiken of snorkelen dan ook een must. Zo zwommen wij onder meer met zeeschildpadden, zagen we dolfijnen, inktvissen en haaien en tot onze schrik zelfs een monsterlijk grote pijlstaartrog. Tel daar bij op dat de stranden Baia do Sancho, Praia de Leão (waar zeeschildpadden aan land komen om eieren te leggen) en Baia dos Porcos steevast de lijst met mooiste stranden van Brazilië aanvoeren, en je begrijpt dat Fernando de Noronha werkelijk een stukje hemel op aarde is.
Met pijn in het hart verlieten we het paradijs om verder te reizen richting Natal, de hoofdstad van de staat Rio Grande do Norte. Over Natal kunnen we kort zijn: smerige stranden en een overschot aan dikke zuipende toeristen en prostitutie. Een beetje het Salou van Brazilië en zeker na de rust en schoonheid van Fernando de Noronha not our cup of tea. Gelukkig is er de mogelijkheid een bus te pakken naar Pipa, waar je 2 uur later arriveert in een totaal andere wereld. Praia de Pipa is één van de bekendste stranden van Brazilië en populair onder backpackers en surfers. Het centrum bestaat uit een schattig voormalig vissersdorpje waar een fijne, relaxte sfeer hangt. De caipirinha ’s zijn er ongeëvenaard en bij restaurant Tapas aten we de beste verse tonijn van ons leven. Een absolute aanrader om een aantal dagen te verblijven!
Na alle strandbelevenissen waren we uitgerust en klaar voor het echte avontuur: onze 6 daagse tour door de longen van de wereld, de Amazone. Op het vliegveld van Manaus (de hoofdstad van de staat Amazonas) werden we opgehaald door een gids, die ons naar de haven bracht. We stapten over in een speedboot die ons over de Amazone vervoerde. Onderweg staken we de Meeting of the waters over, de plek waar de zwarte Rio Negro rivier de bruine Amazone rivier ontmoet. Door verschillen in samenstelling en zuurtegraad mengen de twee rivieren niet met elkaar wat een bijzonder effect geeft, alsof er een enorme wolk melk in een hele grote plas koffie drijft. Na een dodelijke autorit over onverharde wegen kwamen we bij de tweede haven waar we in een kleiner motorbootje stapten richting onze lodge, midden in de jungle. Het is een haast onwerkelijke ervaring om door het Amazone gebied te reizen, zelden kom je een gebied tegen dat nog niet of nauwelijks door mensen in aangeraakt. Dat wil zeggen: in de verre omgeving kom je geen levende ziel tegen, laat staan huizen, winkels of hotels en bijbehorend zwerfafval. Alleen het uitgestrekte oerwoud, honderden vogels en vissen en water, water, water.. Het is dan ook aan te raden van te voren een goede reisorganisatie te zoeken (zoals Maia expeditions, een aanrader) die zowel accommodatie als verschillende excursies verzorgt. In 6 dagen maakten wij jungletochten te voet en per boot, visten we onze eigen lunch bij elkaar om deze op geïmproviseerde barbecue te roosteren en te eten midden in het oerwoud, poseerden we met een kaaiman in onze handen voor onvergetelijke foto’s, vingen we piranha’s en kreeg één van de redacteuren tijdens een nachtelijke excursie een vliegende vis in het gezicht. We kunnen er boeken over schrijven en dan nog niet in de buurt komen van het gevoel van de Amazone. Dus: ga dit zelf ervaren!
Met de rust van de Amazone in de bol was het even omschakelen op de volgende plaats van bestemming: Rio de Janeiro! Ze noemen deze stad niet voor niets de Cidade Maravilhosa oftewel de “Marvelous City”: Met 6,3 miljoen inwoners (of Cariocas, zoals de inwoners van Rio genoemd worden) is Rio op Sao Paolo na de één na grootste maar ongetwijfeld de beroemdste stad van Brazilië, en misschien wel van heel Zuid-Amerika. De stad is befaamd om de stranden van Copacabana en Ipanema, het voetbal, de vrouwen en natuurlijk het carnaval. Dit is volkomen terecht, Rio is een heerlijke, prachtige en levendige stad vol vrolijke mensen en prachtige vrouwen. Overigens zijn alle clichés waar: álle vrouwen (en sommige mannen) tussen de 15 en 95 jaar dragen een string. Onlosmakelijk verbonden met het onderwerp deze schaarse kledij is het bekendste feest van Rio de Janeiro, het carnaval. Voor dit laatste waren we helaas wat te vroeg, maar we waren wel net op tijd voor the second best: oud & nieuw in Rio. Tijdens de viering van de jaarwisseling trekt iedereen, gekleed in het wit, naar het strand van Copacabana om daar het vuurwerk de bewonderen. Een soort Sensation White maar dan met 2,5 miljoen mensen en zonder agressieve kickboksers. Iedereen neemt eigen drank mee en deze wordt uitgebreid gedeeld op het strand want het saamhorigheidsgevoel is er groter dan op de Ajax tribune tijdens een wedstrijd. Een geweldige ervaring om met de voetjes in het zand naar een spectaculaire vuurwerkshow (de grootste ter wereld) te kijken met een plastic literfles caipirinha in de vuist, in plaats van dat lullige glaasje champagne in de regen onder het genot van de derde duizendknaller van de overbuurman. Na het vuurwerk wordt er gedanst bij één van de podia op het strand waar plaatselijke dj’s hun kunsten vertonen tot het ochtendgloren. Het vuurwerk op Copacabana was dan misschien hét hoogtepunt, maar zeker niet het enige hoogtepunt van Rio. Een bezoek aan de bijna 400 meter hoge suikerbroodberg bijvoorbeeld, deze is bereikbaar via een kabelbaan en biedt een spectaculair uitzicht over heel Rio de Janeiro. Een tip: zorg dat je er bent met zonsondergang voor een onvergetelijke ervaring én prachtige foto’s. Daarnaast mag het standbeeld van Christo redentor (Christus de verlosser) niet overgeslagen worden. Deze 38 meter hoge kolos geldt sinds 2007 als een van de 7 moderne wereldwonderen, en staat symbool voor de wereldwijde verspreiding van de Christelijke boodschap. Om het af te sluiten nog een laatste tip: ga naar een Favela Funk party! Gewoon op facebook opzoeken hoe en waar je er komt, of rondvragen in je hostel. Laat je niet afschrikken door alle horrorverhalen gebaseerd op films als City of God: deze feestjes worden georganiseerd in een van de gepacificeerde (en dus relatief veilige) favela’s en het is de perfecte kans om je even een echte Carioca te voelen.
Toen was het alweer tijd voor de laatste halte: de watervallen van Iguazu. Deze watervallen liggen op zowel Braziliaans als Argentijns grondgebied en vormen zo de natuurlijke grens tussen Brazilië en Argentinië. De watervallen staan sinds 2011 op de lijst van moderne natuurlijke wereldwonderen en het natuurgeweld is dan ook zeer indrukwekkend. Het bekendste deel van de watervallen is de “Garganta do Diablo” (Keel van de duivel) en bestaat uit een 150 meter brede halfronde waterval. Een steiger leidt je tot op het randje van deze waterval, recht boven het punt van waar het water 70 meter in de diepte stort. Niet voor mensen met hoogtevrees dus. Als je de watervalloen écht goed wil zien moet je zowel de Brazilaanse als de Argentijnse kant bezoeken. Neem per kant zeker een dag de tijd, aangezien deze watervallen met 2,7 kilometer in lengte de grootste zijn van Zuid-Amerika ben je namelijk wel even bezig. Overigens kan je vrij simpel per bus van de ene naar de andere kant reizen. Uiteraard is er de eeuwige discussie tussen Brazilianen en Argentijnen over welke kant van de watervallen de mooiste is. Onze mening? Aangezien het water van de Argentijnse kant af stroomt biedt de Braziliaanse kant het meest complete uitzicht. Aan de Argentijnse kant kan je echter over steigers op de watervallen lopen en kom je dus veel dichterbij. De Argentijnse kant is hiermee wat ruiger dan de idyllische Braziliaanse kant en daarom gaat onze voorkeur naar deze kant uit, maar het is natuurlijk maar net waar je van houdt.
En hiermee kwam er een einde aan onze prachtige reis door het prachtige Brazilië. Laat ik afsluiten met een vertaling van het in Brazilie veel gebruikte woordje Saudade:
Saudade: “A somewhat melancholic feeling of incompleteness. It is related to thinking back on situations of privation due to the absence of someone or something, to move away from a place or thing, or to the absence of a set of particular and desirable experiences and pleasures once lived.”
(Uit: “Dicionário Houaiss da língua portuguesa”)
Onze huidige gemoedstoestand kon niet beter beschreven worden…
